Yêu nhau yêu cả đường đi -爱屋及乌 (Ái ốc cập ô): Thành ngữ Trung Quốc

Cùng nhau tìm hiểu thành ngữ Trung Quốc 爱屋及乌 (Ái ốc cập ô). Thành ngữ này có nét tương đồng ý nghĩa với thành ngữ Việt Nam “Yêu nhau yêu cả đường đi “. Chúng ta hãy cùng nhau đọc nào!

1.Thành ngữ Ái ốc cập ô – Yêu nhau yêu cả đường đi

Dưới đây là phần phiên âm và Hán tự của câu truyện thành ngữ Ái ốc cập ô – Yêu nhau yêu cả đường đi 爱屋及乌

爱屋及乌

Àiwūjíwū

在商朝末年，商纣王昏庸无道，挥霍无度，天下的百姓怨声载道，周武王姬发顺应民意，推翻了商纣王的残暴统治，商纣王最后在露台点火自焚，商朝也就此灭亡了。

Zài shāng cháo mònián, shāng zhòu wáng hūnyōng wú dào, huīhuò wúdù, tiānxià de bǎixìng yuànshēngzàidào, zhōu wǔwáng jī fā shùnyìng mínyì, tuīfānle shāng zhòu wáng de cánbào tǒngzhì, shāng zhòu wáng zuìhòu zài lùtái diǎnhuǒ zìfén, shāng cháo yě jiùcǐ mièwángle.

商纣王死之后，周武王并没有感到轻松，因为想要尽快的结束战乱，安定天下，必须首先要安顿好纣王留下的军队，他征询姜太公的意见。

Shāng zhòu wáng sǐ zhīhòu, zhōu wǔwáng bìng méiyǒu gǎndào qīngsōng, yīnwèi xiǎng yào jǐnkuài de jiéshù zhànluàn, āndìng tiānxià, bìxū shǒuxiān yào āndùn hǎo zhòu wáng liú xià de jūnduì, tā zhēngxún jiāng tàigōng de yìjiàn.

太公说，“我听别人讲，喜欢一个人就会连同喜欢他屋顶上丑陋的乌鸦，而憎恨一个人就是看到他家的篱笆墙也会深恶痛绝。这句话很明白，大王应该杀掉那些将士，斩草除根不留祸患，只有这样才可以稳住大局，统治天下。”

Tàigōng shuō,“wǒ tīng biérén jiǎng, xǐhuān yīgèrén jiù huì liántóng xǐhuān tā wūdǐng shàng chǒulòu de wūyā, ér zēnghèn yīgè rén jiùshì kàn dào tā jiā de líbā qiáng yě huì shēnwùtòngjué. Zhè jù huà hěn míngbái, dàwáng yīnggāi shā diào nàxiē jiàngshì, zhǎncǎochúgēn bù liú huòhuàn, zhǐyǒu zhèyàng cái kěyǐ wěn zhù dàjú, tǒngzhì tiānxià.”

周武王不同意姜太公的意见，就问了邵公，邵公说，“将士中有罪的杀掉，没罪的可以放掉，大王以为如何？”

Zhōu wǔwáng bù tóngyì jiāng tàigōng de yìjiàn, jiù wènle shào gōng, shào gōng shuō,“jiàngshì zhōng yǒuzuì de shā diào, méi zuì de kěyǐ fàng diào, dàwáng yǐwéi rúhé?”

周武王仍然觉得不满意。

Zhōu wǔwáng réngrán juédé bù mǎnyì.

这个时候，周公站出来说，“大王取得了天下，应该以仁德感化百姓，既不偏爱自己的亲友部下又能尊重其他的人，这样才能够平复民心，我看应该让纣王的部下回家务农和家人团聚，这样既去除了敌对的势力，又让他们各得其所，安居乐业，大王觉得怎样？”

Zhège shíhòu, zhōugōng zhàn chūlái shuō,“dàwáng qǔdéle tiānxià, yīnggāi yǐrén dé gǎnhuà bǎixìng, jì bù piān’ài zìjǐ de qīnyǒu bùxià yòu néng zūnzhòng qítā de rén, zhèyàng cái nénggòu píngfù mínxīn, wǒ kàn yīnggāi ràng zhòu wáng de bùxià huí jiā wùnóng hé jiārén tuánjù, zhèyàng jì qùchúle díduì de shìlì, yòu ràng tāmen gèdéqísuǒ, ānjūlèyè, dàwáng juédé zěnyàng?”

武sáng常高兴，认为自己得到了安邦治国的良策。

Wǔwáng tīng hòu fēicháng gāoxìng, rènwéi zìjǐ dédàole ān bāng zhìguó de liángcè.

于是他按照周公的建议，治理天下，使周朝不断的强盛起来。

Yúshì tā ànzhào zhōugōng de jiànyì, zhìlǐ tiānxià, shǐ zhōu zhāo bùduàn de qiángshèng qǐlái.

周武王虽然没有采纳姜太公的建议，但是爱屋及乌却成为千古流传的一句成语。

Zhōu wǔwáng suīrán méiyǒu cǎinà jiāng tàigōng de jiànyì, dànshì àiwūjíwū què chéngwéi qiāngǔ liúchuán de yījù chéngyǔ.

爱屋及乌，本意是爱某个人就连他家屋顶上的乌鸦也喜爱。比喻喜爱某人，从而爱及和他有关的人和事物。

Àiwūjíwū, běnyì shì ài mǒu gè rén jiù lián tā jiā wūdǐng shàng de wūyā yě xǐ’ài. Bǐyù xǐ’ài mǒu rén, cóng’ér ài jí hé tā yǒuguān de rén hé shìwù.

2.Dịch nghĩa nội dung thành ngữ Ái ốc cập ô

Ái ốc cập ô (yêu nhau yêu cả đường đi)

Cuối thời kì nhà Thương, vua Thương Trụ  ăn chơi sa đọa, bất tài dô dụng , dân chúng lầm than khốn cùng. Vua Chu Vũ Tế đã vì mưu cầu của nhân dân lật độ ách thống trị của vua Thương Trụ. Vua Thương Trụ phải tự thiêu mình trên đài, triều Thương chấm dứt.

Sau khi vua Thương Trụ chết, vua Chu Vũ lại không cảm thấy nhẹ nhõm , bởi vì để kết thúc chiến tranh nhanh chóng, để thái bình thiên hạ, nhất định đầu tiên phải giải quyết ổn thõa quân đội do vua Trụ để lại, người liền hỏi ý kiến của Khương Thái Công

Thái Công nói : ” Tôi nghe người ta nói rằng, nếu thích một ai đó thì sẽ thích cả những con quạ xấu xí ở trên mái nhà của người đó, còn đã ghét một người thì nhìn thấy hàng rào của nhà hắn thì cũng sẽ ghét hắn. Câu nói này đã quá rõ ràng , người nên giết hết những tên lính kia, diệt cỏ phải diệt tận gốc, chỉ có như vậy mới có thể thái bình thiên hạ, thống trị nhân gian.”

Vua Chu Vũ không đồng ý với ý kiến của Khương Thái Công, liền hỏi Thiệu Công, Thiêu Công đáp: “Tên nào có tội thì giết, không có tội thì tha , đại vương thấy như thế nào?”

Vua Chu Vũ vẫn cảm thấy không đồng tình .

Lúc này , Chu Công đứng dậy nói ” Đại vương đã có được thiên hạ, nên vì lòng nhân từ mà cảm hóa chúng sinh, không nên chỉ sủng ái người thân bạn bè của mình phải tôn trọng những người khác. Chỉ có như vậy mới cảm hóa được tình cảm của nhân dân.” Tôi nghĩ  nên để thuộc hạ của Vua Chu về nhà làm ruộng và đoàn tụ gia đình, không chỉ loại bỏ các thế lực thù địch, mà còn cho phép họ có được nơi ở riêng và sống và làm việc trong hòa bình, nhà vua nghĩ như thế nào ạ? “

Sau khi nghe điều này, vua Vũ  rất vui mừng, nghĩ rằng ông đã có được một chính sách tuyệt vời để an yên cai trị đất nước .

Vì vậy, nhà vua đã làm theo lời đề nghị của Chu Công để cai quản thiên hạ và làm cho nhà Chu trở nên thịnh vượng.

Vua Châu Vũ mặc dù không tiếp nhận ý kiến của Thái Công nhưng câu thành ngữ “Ái ốc cập ô” (yêu nhau yêu cả đường đi) lại trở thành câu thành ngữ được lưu truyền ngàn đời .

“Ái ốc cập ô” (yêu nhau yêu cả đường đi) có ý nghĩa ban đầu là khi yêu thương một ai đó thì đến cả con quạ trên đỉnh nóc nhà của người đó cũng yêu. Nó còn ẩn dụ cho việc yêu một ai đó thì những thứ liên quan đến người đó chúng ta đều yêu.