Dốt đặc cán mai (一窍不通) -nhất khiếu bất thông : Thành ngữ Trung Quốc

Hôm nay mình sẽ dẫn các bạn đến tìm hiểu một câu chuyện thành ngữ về vị vua Yên Trụ . Thành ngữ đó có tên là “Nhất khiếu bất thông” (一窍不通) hay còn có tên gọi khác là Dốt đặc cán mai. Hãy cùng mình tìm hiểu nhé!!

1.Tìm hiểu phần Hán tự và pinyin của thành ngữ “Dốt đặc cán mai” (一窍不通)

Hãy cùng mình tìm hiểu Hán tự của câu chuyện thành ngữ 一窍不通 nhé!

一窍不通 (yīqiàobùtōng)

殷纣王，是商朗的末代帝王，是一个被老百姓所怨恨的暴君。

Yīn zhòu wáng, shì shāng lǎng de mòdài dìwáng, shì yīgè bèi lǎobǎixìng suǒ yuànhèn de bàojūn.

他整日胡作非为，并不尽心朝政，沉湎于酒色，轻信宠纪担己的谗言，过着荒淫无耻的生活。

Tā zhěng rì húzuòfēiwéi, bìng bù jìnxīn cháozhèng, chénmiǎn yú jiǔsè, qīngxìn chǒng jì dān jǐ de chányán,guòzhe huāngyín wúchǐ de shēnghuó.

纣王有一个臣子叫比干，是一位忠心的良臣。他看到纣王如此昏庸，心中十分着急，多次苦口婆心劝谏纣王改邪归正，为民多做好事。

Zhòu wáng yǒu yīgè chénzǐ jiào bǐ gàn, shì yī wèi zhōngxīn de liángchén. Tā kàn dào zhòu wáng rúcǐ hūnyōng, xīnzhōng shífēn zhāojí, duō cì kǔkǒupóxīn quàn jiàn zhòu wáng gǎixiéguīzhèng, wèi mín duō zuò hǎoshì.

有一次，纣王听信了妲己的话，下令杀害了无辜的梅伯，并要把梅伯剁成肉酱。比干知道此事后，又急忙劝谏纣王，希望他不要听信妲己的谗言，错杀无辜，并说这样下去是要亡国的。比干一连几天极力劝谏纣王，引起了纣王的极大不满。

Yǒu yīcì, zhòu wáng tīngxìnle dájǐ dehuà, xiàlìng shā hài liǎo wúgū de méi bó, bìng yào bǎ méi bó duò chéng ròu jiàng. Bǐ gàn zhīdào cǐ shìhòu, yòu jímáng quàn jiàn zhòu wáng, xīwàng tā bùyào tīngxìn dájǐ de chányán, cuò shā wúgū, bìng shuō zhèyàng xiàqù shì yào wángguó de. Bǐ gàn yīlián jǐ tiān jílì quàn jiàn zhòu wáng, yǐnqǐle zhòu wáng de jí dà bùmǎn.

纣王愤怒地嚷道： 我早就听说圣人的心有七窍，我要把他杀了，取出心来看个究竟！ 纣王果真杀了比干，并挖出了他的心。孔子说起这件事，感叹道： 纣王心窍不通，如果通了一窍，那么比干就不会被杀害了！

Zhòu wáng fènnù de rǎng dào: Wǒ zǎo jiù tīng shuō shèngrén de xīn yǒu qīqiào, wǒ yào bǎ tāshāle, qǔchū xīn lái kàn gè jiùjìng! Zhòu wáng guǒzhēn shāle bǐ gàn, bìng wā chūle tā de xīn. Kǒngzǐ shuō qǐ zhè jiàn shì, gǎntàn dào: Zhòu wáng xīnqiào bùtōng, rúguǒ tōngle yī qiào, nàme bǐ gàn jiù bù huì bèi shāhàile!

    一窍不通的意思是：窍：洞，指心窍。没有一窍是贯通的。比喻一点儿也不懂。

Yīqiàobùtōng de yìsi shì: Qiào: Dòng, zhǐ xīnqiào. Méiyǒu yī qiào shì guàntōng de. Bǐyù yīdiǎnr yě bù dǒng.

2. Tìm hiểu nội dung câu chuyện thành ngữ qua phần dịch

Tìm hiểu ý nghĩa của thành ngữ :

Dốt đặc cán mai (Nhất khiếu bất thông)

Vua Yên Trụ, vị vua cuối cùng của Thương Lãng, là một tên bạo chúa bị người dân căm phẫn.

Hắn ta cả ngày ăn chơi, lại không cống hiến gì cho triều chính , suốt ngày chìm trăm tửu sắc, nhẹ dạ tin vào lời dụ dỗ của Đát Kỷ mà hắn sủng ái, sống một cuộc sống hoang dâm vô sỉ.

Vua Trụ có một người cận thần tên là Tỉ Can, là một cận thần trung thành và tốt bụng. Nhìn thấy vua Trụ u mê như vậy, trong lòng rất lo lắng, nhiều lần cố gắng khuyên vua Trụ cải tà quy chánh, làm nhiều việc tốt cho nhân dân.

Có một lần nọ, vua Trụ nghe theo lời của Đát Kỷ , hạ lệnh giết chết người bác họ Mai vô tội, lại còn đem ra băm thành thịt . Tỉ Can sau khi biết được chuyện này , lại vội vàng khuyên ngăn vua Trụ, hy vọng hắn đừng nghe theo những lời xúi giục của Đát Kỷ giết người vô tội nữa, còn nói nếu cứ tiếp tục như thế quốc gia sẽ phải gặp nan nguy. Tỉ Can cố gắng khuyên can vua Trụ nhiều ngày liền , điều này khiến hắn cảm thấy bất mãn không hài lòng.

Vua Trụ tức giận hét lên : Ta sớm đã nghe nói quả tim của thánh nhân có bảy lỗ, ta muốn giết hắn ta để lấy ra xem thử coi có đúng như thế không! Vua Trụ quả thật đã giết chết Tỉ Can , còn moi tim của hắn ra. Khi Khổng Tử nói đến chuyện này , ông cảm thán nói : Trụ Vương là một tên ngu muội , trí não một chút cũng không có (nhất khiếu bất thông) , nếu hắn thông suốt minh mẫn thì Tỉ Can đã không bị giết hại như thế rồi!

Ý nghĩa của câu “Nhất khiếu bất thông” : Khiếu : chỉ cái lỗ, nói đến trí não. Tức là trí não không được thông suốt. Ấn dụ cho việc “Một chút cũng không hiểu” (Dốt đặc cán mai).